Już 21 sierpnia 2019 r. wejdą w życie przepisy zmieniające ustawę o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Nowe przepisy będą miały zastosowanie również w sprawach, które zostały wszczęte przed tym terminem, w zakresie opłat od pism i wniosków wnoszonych po 21 sierpnia 2019 r. oraz wydatków powstałych po tym dniu.
Nowelizacja przewiduje m. in. znaczny wzrost opłat sądowych, w szczególności dotyczący:
– spraw o tzw. roszczenia drobne, nieprzekraczające kwoty 20 000 zł,
– spraw o stwierdzenie nabycia spadku, odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku,
– wniosków o założenie księgi wieczystej, dokonanie wpisu,
– wniosków o zawezwanie do próby ugodowej,
– wniosków o wszczęcie postępowania nieprocesowego,
– wniosków o udzielenie, zmianę lub uchylenie zabezpieczenia roszczenia.
Droższe będzie również uzyskanie z akt sądowych poświadczonego odpisu, wypisu lub wyciągu, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności lub wykonalności, zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia, jak też zwykłej kopii dokumentu, znajdującego się w aktach sprawy.
Ponadto, wprowadzone zostały nowe opłaty, których dotychczas ustawa nie przewidywała. Są to m. in.:
– opłata od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem w kwocie 100 zł,
– opłata od wniosku o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego lub strony, jeżeli wniosek został złożony po zatwierdzeniu planu rozprawy w kwocie 100 zł.
Poniżej przedstawiam zestawienie szczegółowo obrazujące nadchodzące zmiany w zakresie opłat sądowych i kancelaryjnych:
Opłata | Dotychczas | Po zmianie |
Opłata stała w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe – art. 12 | Nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 5 000 złotych. | Nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 10 000 złotych. |
Opłata w sprawach o prawa majątkowe – art. 13 | 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych | W zależności od wartości przedmiotu sporu: 1) do 500 złotych – w kwocie 30 złotych; 2) ponad 500 złotych do 1 500 złotych – w kwocie 100 złotych; 3) ponad 1 500 złotych do 4 000 złotych – w kwocie 200 złotych; 4) ponad 4 000 złotych do 7 500 złotych – w kwocie 400 złotych; 5) ponad 7 500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych; 6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych; 7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1 000 złotych Przy wartości przedmiotu sporu ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych. |
Opłata w sprawach o prawa majątkowe dochodzone w postępowaniu grupowym – art. 13d | 2% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych | Opłata stała lub stosunkowa wynosi połowę opłaty ustalonej zgodnie z art. 13, art. 13a i art. 13b u.k.s.c., jednak nie mniej niż 100 złotych i nie więcej niż 200 000 złotych. |
Opłata w sprawach o roszczenia wynikające z czynności bankowych od strony będącej konsumentem lub osobą fizyczną prowadzącą gospodarstwo rodzinne – art. 13a | 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 1000 złotych | Przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 1 000 złotych. |
Opłata w sprawach o roszczenia wynikające z art. 36 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1945 oraz z 2019 r. poz. 60, 235, 730 i 1009) – art. 13b | Brak odrębnej regulacji | Przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 1 000 złotych. |
Opłata sprawach o usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji – art. 13c | Brak odrębnej regulacji | Przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 40 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 2 000 złotych. |
Opłata tymczasowa – art. 15 | Od 30 złotych do 1000 złotych, a w sprawach dochodzonych w postępowaniu grupowym od 100 złotych do 10 000 złotych | Od 30 złotych do 2 000 złotych, a w sprawach dochodzonych w postępowaniu grupowym od 300 złotych do 20 000 złotych |
Opłata od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej – art. 19 | 40 złotych, gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10 000 złotych, 300 złotych, gdy wartość przedmiotu sporu przekracza 10 000 złotych | 1/5 opłaty od pozwu |
Opłata od zażalenia na postanowienia wymienione w art. 22 | 40 złotych | 100 złotych |
Opłata od wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub samodzielnej jego części, apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w sprawie, w której postępowanie nieprocesowe zostało wszczęte z urzędu lub wniosku o zabezpieczenie dowodu – art. 23 | 40 złotych | 100 złotych |
Opłata od pisma zawierającego oświadczenie o rozszerzeniu powództwa lub jego zmianie w sposób powodujący wzrost wartości przedmiotu sporu – art. 25a | Brak regulacji | W wysokości różnicy między opłatą należną od powództwa rozszerzonego lub zmienionego a opłatą należną sprzed rozszerzenia lub zmiany powództwa, nie niższej jednak niż 30 złotych |
Opłata w sprawach o ochronę praw autorskich i praw pokrewnych jak również dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych oraz ochronę innych praw na dobrach niematerialnych, w tym europejskich praw własności intelektualnej, zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji – art. 26a | Brak regulacji | Opłata stała lub stosunkowa w kwocie określonej w art. 13– 13d od każdego roszczenia pieniężnego, a od każdego innego roszczenia opłata stała w kwocie 300 złotych |
Opłata od wniosku o zabezpieczenie dowodów, o którym mowa w art. 80 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191, 1293, 1669, 2245 i 2339), o zobowiązanie naruszającego autorskie prawa majątkowe lub innej osoby do udzielenia informacji lub udostępnienia dokumentacji, o których mowa w art. 80 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, o zabezpieczenie dowodów, o którym mowa w art. 2861 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2017 r. poz. 776, z 2018 r. poz. 2302 oraz z 2019 r. poz. 501), o zobowiązanie naruszającego patent, dodatkowe prawo ochronne lub prawo z rejestracji do udzielenia informacji, o których mowa w art. 2861 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, o zabezpieczenie dowodów, o którym mowa w art. 36b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432), o zobowiązanie naruszającego wyłączne prawo lub innej osoby do udzielenia informacji lub udostępnienia dokumentacji, o których mowa w art. 36b ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin – art. 26a | Brak regulacji | 200 złotych |
Opłata od wniosku o założenie księgi wieczystej, połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, odłączenie nieruchomości lub jej części, sprostowanie działu I-O, wpis ostrzeżenia lub dokonanie innych wpisów – art. 44 | 60 złotych | 100 złotych |
Opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, zabezpieczenie spadku, sporządzenie spisu inwentarza lub odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – art. 49 | 50 złotych | 100 złotych |
Opłata od wniosku o wykreślenie zastawu rejestrowego z rejestru zastawów – art. 62 | 50 złotych | 100 złotych |
Opłata od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem zgłoszonego w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia albo doręczenia tego orzeczenia albo zarządzenia – art. 25b | Brak regulacji | 100 złotych |
Opłata od pozwu w sprawie o rozwiązanie spółki, wyłączenie wspólnika ze spółki, uchylenie uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki, stwierdzenie nieważności uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki, ustalenie istnienia lub nieistnienia uchwały organu spółki, uchylenie uchwały zgromadzenia obligatariuszy lub stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia obligatariuszy – art. 29 | 2000 złotych | 5000 złotych |
Opłata od odwołania od decyzji organu regulacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, a także od apelacji, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w takiej sprawie – art. 32a | Brak regulacji | 100 złotych |
Opłata od zażalenia na postanowienie organu regulacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków – art. 32a | Brak regulacji | 50 złotych |
Opłata od wniosku o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego lub strony, jeżeli wniosek został złożony po zatwierdzeniu planu rozprawy – art. 34a | Brak regulacji | 100 złotych, a w przypadku konieczności zarządzenia przymusowego sprowadzenia świadka pobiera się dodatkowo opłatę w kwocie 200 złotych. |
Opłata od wniosku o uwierzytelnienie odpisu statutu w postępowaniu rejestrowym – art. 64 | 40 złotych | 100 złotych |
Opłata od wniosku o udzielenie, zmianę lub uchylenie zabezpieczenia roszczenia, o wydanie, zmianę, uchylenie, stwierdzenie wygaśnięcia, zmianę wykonania, ograniczenie wykonania lub zakończenie wykonania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym lub o uzyskanie informacji o rachunku bankowym, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiającym procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014, str. 59) – art. 68 | 40 złotych | 100 złotych |
Opłata od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego złożonego przed wniesieniem pisma wszczynającego postępowanie – art. 69 | 100 złotych | ¼ część opłaty należnej od pozwu o to roszczenie |
Opłata od wniosku o wydanie na podstawie akt poświadczonego odpisu, wypisu lub wyciągu, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności, odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności lub zaświadczenia | 6 złotych za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu | 20 złotych za każde rozpoczęte 10 stron wydanego dokumentu |
Opłata od wniosku o wydanie na podstawie akt zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia | 15 złotych za zapis | 20 złotych za każdy wydany informatyczny nośnik danych |
Opłata od wniosku o wydanie kopii dokumentu, znajdującego się w aktach sprawy | 1 złoty za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu | 20 złotych za każde rozpoczęte 20 stron wydanej kopii |